Marius van Dam rondde in 2001 de studie kunstgeschiedenis in Utrecht af. Tijdens zijn studie deed hij ervaring op met wetenschappelijk onderzoek, met name op het gebied van Nederlandse kunst. Hij nam deel aan een onderzoek naar een verzameling Nederlandse schilderijen in het Museum Kunst Palast in Düsseldorf. Hij liep stage in het Frans Hals Museum in Haarlem. Daar was hij betrokken bij de publicatie van de bestandscatalogus. Marius van Dam is afgestudeerd op de vroeg negentiende-eeuwse verzameling van de kunsttheoreticus F.X. de Burtin. In zijn scriptie zijn naast een reconstructie van de verzameling De Burtin zijn kunsttheoretische geschriften in hun tijd geplaatst.
Na zijn studie startte Marius van Dam als projectmedewerker voor één dag in de week in museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam. In die tijd werkte hij aan een voorstel om onderzoek te kunnen verrichten naar de tekeningen in de verzameling Ploos van Amstel Knoef.
In 2003 kon hij met subsidie van de Mondriaan Stichting het onderzoek beginnen in het prentenkabinet van Museum Boijmans. De collectie Ploos van Amstel Knoef werd in 1998 aan de Stichting Museum Boijmans Van Beuningen geschonken. Deze imposante verzameling vroeg negentiende-eeuwse Nederlandse tekeningen werd opgebouwd door de kunstkenner Jan Knoef (1896-1948) en C.J. baron Schimmelpenninck van der Oije (1906-1987). In 2007 verscheen in zowel het Nederlands als het Engels een publicatie van de hand van Marius van Dam met essays over het ontstaan van deze verzameling en over de functie van het tekenen. Drie voor de collectie belangrijke kunstenaars worden in verschillende essays nader belicht. Naast een catalogus met een keuze van meer dan 100 tekeningen uit deze verzameling verscheen bij het boek een cd-rom met daarop alle tekeningen in de verzameling Ploos van Amstel Knoef.
In 2007 is Marius van Dam zijn eigen onderzoeksbureau gestart. Zijn werkzaamheden leiden regelmatig tot publicaties die soms vergezeld gaan van een tentoonstelling zoals bij Tussen Kunst en Kitsch (Amersfoort 2015) en de VHOK (Apeldoorn 2011). Nooit gepubliceerd maar wel opgenomen in de databases van het RKD is de herontdekte Dordtse schilder Richard Morris.